مقایسه عوامل موثر بر ریسک اعتباری گروه های مختلف سیستم بانکی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مالی گرایش بانکداری، دانشکدگان فارابی، دانشگاه تهران

2 استادیار گروه مدیریت مالی و حسابداری، دانشکدگان فارابی، دانشگاه تهران

چکیده

سهم قابل توجه وام­ها در سبد دارایی بانک­ها، ریسک اعتباری را به‌ یکی از مهم­ترین ریسک­های صنعت بانکداری تبدیل نموده است. تفاوت در ساختار، انگیزه کسب سود و نحوه مدیریت ریسک، بانک­ها را در معرض سطوح متفاوتی از این ریسک قرار می­دهد. هدف این پژوهش، مقایسه عوامل مؤثر بر وام­های غیرجاری به‌عنوان شاخص ریسک اعتباری در گروه­های بانکی کشور ایران است. به این منظور، با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم‌یافته داده­های پنل پویا برای داده­های سالیانه محدوده زمانی 1385-1400، رابطه بین مطالبات غیرجاری و متغیرهای توضیحی (عوامل کلان اقتصادی و عوامل خاص بانکی) برای گروه‌های بانکی برآورد شد. بر اساس نتایج، عوامل خاص بانکی نسبت به عوامل کلان اقتصادی، نقش مؤثرتری در افزایش مطالبات غیرجاری بانک­ها (بالاخص بانک­های دولتی) دارند که این موضوع با مکانیزم­های فاقد کارایی و اثربخشی در فرایندهای اعطای اعتبار و وصول مطالبات بانک­ها مطابقت دارد؛ همچنین، میزان تأثیرگذاری این عوامل در گروه­های مختلف بانکی متفاوت است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparison of factors affecting the credit risk of different groups in the banking system of Iran

نویسندگان [English]

  • Majid Shahrami Bababkan 1
  • Alireza Saranj 2
  • Mohammad Nadiri 2
  • Asgar Noorbakhsh 2
1 Ph.D Student in Finance, University of Tehran
2 Assistant Professor of Finance, University of Tehran
چکیده [English]

The significant share of loans in the asset portfolio of banks has turned credit risk into one of the most important risks in the banking industry. Considering the difference in the structure, profit motive and risk management in different banks, the purpose of this research is to compare the factors affecting Non-Performing Loans (NPLs) as an indicator of credit risk in different banking groups. For this purpose, the relationship between Non-Performing Loans and explanatory variables (macroeconomic factors and bank-specific factors) was estimated for different banking groups by using the generalized method of moments (GMM) of dynamic panel data for the annual data of 1385-1400. Based on the results, bank-specific factors have a more effective role in increasing the non-performing loans of banks (especially state-owned banks) than macroeconomic factors, which is due to mechanisms that lack efficiency and effectiveness in the processes of granting credit and collecting bank claims; In addition, the influence of these factors is different in different banking groups.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Credit Risk
  • Probability of Default
  • Non Performing Loans (NPLs)
  • Banking Groups
حکیمی­پور، نادر (1396)، ارزیابی چگونگی عوامل تأثیرگذار بانکی بر مطالبات غیرجاری بانک­های ایران (رویکرد مدل پانل پویا GMM). اقتصاد مالی، 12(42): 99-120.‎
رقابی، عاطفه (1398)، اثر شوک­های شدید اقتصاد کلان بر حجم مطالبات غیرجاری سیستم بانکی با استفاده از مدل خودرگرسیون برداری با پارامترهای متغیر در طول زمان (VAR-TVP). پایان­نامه کارشناسی ارشد دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبائی، تهران.
زنگنه، احسان، زمانیان، غلامرضا، شهیکی­تاش، محمدنبی و چشمی، علی (1399)، تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی در سیکل‌های نکول اعتباری در بازار متشکل پولی کشور. پژوهش‌های پولی-بانکی، 41(12):443-484.‎
سزاوار، محمدرضا، خزائی، علیرضا و اسلامیان، مجتبی (1400)، بررسی پدیده معوقات بانکی و مقایسه آن با برخی کشورها (با تأکید بر نقش قانون عملیات بانکی بدون ربا در ایران). فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، 29(97): 263-282.‎
شاهچرا، مهشید و ابوالفتحی، فرزانه (1395)، بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت دارایی‌های بانکی در شبکه بانکی کشور ایران. سیاست‌گذاری پیشرفت اقتصادی، 4(3):151-181.‎
فلاحی، سامان و کمیجانی، اکبر (1395)، شناسایی عوامل درونی تأثیرگذار بر ریسک اعتباری بانک‌ها. مجله تحقیقات اقتصادی، 51 (3): 635-652.
قائمی­اصل، مهدی، برائتی، شادی و قربانی، علیرضا (1398)، بررسی تأثیر مطالبات غیرجاری بر رفتار وام‌دهی در بانک‌ها: دلالت‌هایی جهت مقررات تنظیمی کاهش معوقات در نظام بانکی ایران در یک تحلیل بیزی. بررسی مسائل اقتصاد ایران، 6(شماره 2 (شماره پیاپی: 12)): 141-173.‎
محسنی، رضا و فتحیان، مریم (1396)، تأثیر نوسانات متغیرهای کلان منتخب بر مطالبات غیرجاری بانکی. فصل­نامه مطالعاتی در مدیریت بانکی و بانکداری اسلامی، 3(پاییز و زمستان): 95-130.
مدنی­تنکابنی، سیدصهیب، ادیب­پور، مهدی، محمودزاده، محمود و قویدل، صالح (1399)، اثر تاب‌آوری اقتصاد کلان بر ریسک اعتباری بانکی (مطالعه بین‌کشوری). دوفصلنامۀ علمی مطالعات و سیاست‌های اقتصادی، 7(1): 121-152.
معزز آغزیارت، ساراناز و آقابابایی، محمدابراهیم (1398)، مطالبات بانکی معوق در اقتصاد ایران و تحلیل تعادل بلندمدت با استفاده از مدل تصحیح خطای برداری. فصل‌نامه مطالعات مالی و بانکداری اسلامی ۵، (پاییز و زمستان): 29-56.
نادری، جلال، ندیری، محمد و زارعی، فاطمه (1401)، بررسی مطالبات غیرجاری و رتبه­بندی عوامل مؤثر بر ریسک اعتباری در بانکداری ایران با استفاده از تکنیکDANP. تصمیم­گیری و تحقیق در عملیات 7(3): ۴۰۳-۳۸۳.
ندیری، محمد، محمدی، تیمور (1390)، بررسی تأثیر ساختارهای نهادی بر رشد اقتصادی با روش GMM داده‌های تابلویی پویا. فصلنامه علمی مدل‌سازی اقتصادی، 5(15): 1-24.‎
Ali, A. & Daly, K. (2010), Macroeconomic determinants of credit risk: Recent evidence from a cross country study, International Review of Financial Analysis, 3.
 Apostolik, R. & Donohue, C. (2015), Foundations of Financial Risk: an         overview of financial risk and risk-based financial regulation.
Arrelano, M. & Bond, S. (1991), Some tests of specification in panel data: Monte Carlo evidence and an application to employment equations, Review of Economics and Statistics, 58(2): 277-297.
Babihuga, R. (2007), Macroeconomic and financial soundness indicators: An empirical investigation, IMF Working Paper, (07)115.
Baboucek, I. & Jancar, M. (2005), Effects of Macroeconomic Shocks to the Quality of the Aggregate Loan Portfolio, Czech National Bank.
Baltagi, B. (2008), Econometric Analysis of Panel Data, New York: John Wiley & Sons.
Castro, V. (2013), Macroeconomic determinants of the credit risk in the banking system: The case of the GIPSI. Economic Modeling, 31. 
Dua, P. & Kapur, H. (2017), Macro stress testing of Indian Bank groups, Margin: The Journal of Applied Economic Research, 11(4): 375-403.
Dua, P. & Kapur, H. (2018), Macro stress testing and resilience assessment of Indian banking, Journal of Policy Modeling, 40(2): 452-475.
Espinoza, R. A. & Prasad, A. (2010), Nonperforming Loans in the GCC banking system and their macroeconomic effects, IMF Working Papers, 10(224): 1-24.
Fainstein, G. & Novikov, I. (2011), The Comparative Analysis of Credit Risk Determinants In the Banking Sector of the Baltic States, Review of Economics & Finance, 1.
 Festic, M., Kavkler, A. & Repina, S. (2011, February), The Macroeconomic Sources of Systemic Risk in the Banking Sectors of 5 New EU Member States, Journal of Banking and Finance, 35(2): 310-322.
Figlewski, S., Frydman, H. & Liang, W. (2012, January), Modelling the Effect of Macroeconomic Factorson Corporate Default and Credit Rating Transitions, International Review of Economics and Finance, 21(1): 87-105.
Hamerle, A., Dartsch, A., Jobst, R. & Plank, K. (2011), Integrating Macroeconomic Risk Factors into Credit Portfolio Models, The Journal of Risk Model Validation, 5: 3-24.
Harimurti, C., Pandoyo, P. & Sofyan, M. (2022), FACTORS AFFECTING NON-PERFORMING LOANS IN STATE-OWNED BANKING, International Journal of Economics, Business and Accounting Research (IJEBAR), 6(2): 1292-1299.
Jabbouri, I. & Naili, M. (2019), Determinants of Nonperforming Loans in Emerging Markets: Evidence from the MENA Region, Review of Pacific Basin Financial Markets and Policie, 22( 4): 1950026.
Jorion, P. (2006), Value at risk: the new benchmark for managing financial risk (3rd ed.). McGraw-Hill.
Košťálová, Z. (2018), Macroeconomic Determinants of Non-Performing Loans in the Slovak Banking Sector, edamBa@ eUBa, 247-255.
Levine, R. (1997), Financial development and economic growth: Views and agenda, Journal of Economic Literature, 35( 2).
Louzis, D. P., Vouldis, A. T. & Metaxas, V. L. (2012), Macroeconomic and bank-specific determinants of non-performing loans in Greece: A comparative study of mortgage, business and consumer loan portfolios, Journal of Banking and Finance, 36(4): 1012–1027.
Mahyoub, M. & Said, R. M. (2021), Factors Influencing Non-Performing Loans: Empirical Evidence from Commercial Banks in Malaysia, Research Journal of Business and Management, 8(3): 160-166.
 Makri, V., Tsagkanos, A. & Bellas, A. (2014), Determinants of non-performing loans: The case of Eurozone, Panoeconomicus, 61(2): 193–206.
Messai, A. S. & Jouini, F. (2013). Micro and macro determinants of non-performing loans, International Journal of Economics and Financial Issues, 3(4), 852–860.
Mileris, R. (2012), Macroeconomic Determinants of Loan Portfolio Credit Risk in Banks, Inzinerine Ekonomika-Engineering Economics, 23(5).
Patra, B. & Padhi, P. (2022), Resilience of Indian banks: Macroeconomic stress test modeling for credit risk, Journal of Public Affairs, 22(1), e2350.
Pesaran , H. M., Schuermann , T., Treutler, B.-J. & Weiner, S. M. (2006, August), Macroeconomic Dynamics and Credit Risk: A Global Perspective, Journal of Money, Credit and Banking, 38(5): 1211-1261.
Pesola, J. (2005), Banking, fragility and distress: An econometric study of macroeconomic determinants. Bank of Finland, Research Discussion Papers, 13.
Prince, D. (2013), Essays in Monetary Theory and Policy: On the Nature of Banking (2), New Economic Perspectives.
Stern, G. H. & Feldman, R. J. (2004), Too big to fail: The hazards of bank bailouts, Brookings Institution Press.
Wilson, T. C. (1997), portfolio credit risk (I), Risk Magazine, 111-117.