اثرات متغیر با زمان عوامل موثر بر سفته‌بازی در بازار مسکن ایران: مدل‌های فضا – حالت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه اقتصاد، دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

2 دانشجوی دکتری اقتصاد، دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

3 استادیار گروه اقتصاد، دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده

بررسی رفتار سفته بازان در توضیح پدیده های بازار مسکن ایران بسیار با اهمیت است. بسیاری از پدیده های نامطلوبی که در این بازار رخ می دهد نیز حاصل فعالیت سفته بازی در بازار مسکن است. در این پژوهش، اثرات متغیر با زمان عوامل موثر بر سفته بازی در بازار مسکن ایران با استفاده از مدل های فضا – حالت برای دوره 1370 تا 1398 بررسی شده است. شاخص سفته بازی با پیروی از الگوی روهنر برآورد شده است. نتایج نشان می دهد که شوک ناشی از مالیات بر مسکن، باعث کاهش سفته بازی در بازار مسکن شده است. شوک بازار سهام در کوتاه مدت اثر کم ولی در بلندمدت اثر متفاوتی در سال های مختلف  بر سفته بازی در بازار مسکن داشته است. اثر شوک نرخ ارز واقعی غیر رسمی بر سفته بازی در بازار مسکن ایران مثبت بوده که در دوره کوتاه مدت اثر این شوک کم ولی در دوره بلندمدت بیشتر بوده است. با توجه به نتایج، شوک نرخ سود بانکی واقعی در دو دوره اول اثر مثبت و بعد از آن اثر منفی بر سفته بازی در بازار مسکن ایران داشته است. شوک ناشی از نرخ بازدهی واقعی مسکن اثرات متفاوتی بر سفته بازی در بازار مسکن داشته ولی در مجموع باعث افزایش سفته بازی در بازار مسکن ایران گردیده است. بر اساس نتایج، شوک ناشی از سفته بازی در بازارهای موازی بازار مسکن (بازار ارز و سهام) باعث افزایش سفته بازی در بازار مسکن شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Time-varying effects of factors influencing speculation in Iran's housing market: state-space models

نویسندگان [English]

  • Ali Akbar Gholizadeh 1
  • Salaheddin Manochehri 2
  • Davood Jafari seresht 3
1 Associate Professor, Faculty of Economics and Social Sciences, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran
2 Ph.D. Candidate in Economics, Faculty of Economics and Social Sciences, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran
3 Assistant Professor, Department of Economics, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran
چکیده [English]

Investigating the behavior of speculators is very important in explaining the phenomena of the Iranian housing market. Many of the undesirable phenomena that occur in the housing market are for speculation. In this research, time-varying effects of factors influencing speculation in Iran's housing market have been investigated using state-space models for the period 1991 to 2020. The speculation index is estimated by Roehner. The results show that the shock of the housing tax has reduced speculation in the housing market. In the short and long term, the stock market shock had a small and different effect on speculation in the housing market in different years, respectively. The effect of the unofficial real exchange rate shock on speculation in Iran's housing market was positive. In the short and long term, the effect of this shock was small and more, respectively. According to the results, the real interest rate shock had a positive effect in the first two periods and then a negative effect on speculation in the Iranian housing market. The shock caused by the real housing yield rate has different effects on speculation. Still, overall it has caused an increase in speculation in the Iranian housing market. Based on the results, the shock caused by speculation in the parallel markets of the housing market (currency and stock markets) has caused an increase in speculation in the housing market.

کلیدواژه‌ها [English]

  • speculation
  • housing market
  • state-space-model
  • Iran

مراجع

خدادکاشی، فرهاد و رزبان، نرگس. (1393). نقش سفته­بازی بر تغییرات قیمت مسکن در ایران. فصلنامه پژوهش­ها و سیاست­های اقتصادی سال بیست و دوم، شماره 71، پاییز 1393، صفحات 28-5.
سید نورانی، سید محمدرضا. (1393). بررسی سفته­بازی و حباب قیمت مسکن در مناطق شهری ایران. فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی، سال چهاردهم، شماره 52، صفحات 68-49.
قلی­زاده، على اکبر. (1396). پیشنهاد اصلاح مالیات بر املاک (با تأکید بر عایدى سرمایه)، طرح پژوهشى، تحلیل اثرات مالیات در بخش املاک و مسکن و برآورد ظرفیت بالقوه آن در ایران. کارفرما: معاونت امور اقتصادى، وزارت امور اقتصادى و دارایى.
قلی­زاده، علی اکبر و عسگری، مهدی. (1398). نابرابری درآمد و استطاعت خرید مسکن در ایران. رساله دکتری دانشگاه بوعلی سینا.
قلی­زاده، علی اکبر و نوروزی­نژاد، مریم. (1398). پویایی­های قیمت مسکن و نوسانات اقتصادی در ایران با رویکرد تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE). فصلنامه تحقیقات مدل­سازی اقتصادی، شماره 36.
قلی­زاده، علی اکبر. منوچهری، صلاح الدین و فاطمی زردان، یعقوب. (1400). الگوسازی سفته­بازی در بازار مسکن شهر تهران، دوره 12، شماره 4، صفحه 137-179.
ملکی، بهروز. (1395). تحلیل بازار مسکن ایران. انتشارات سازمان مدیریت صنعتی، تهران.
Dieci, R. & Westerhoff, F. (2012), A simple model of a speculative housing market, Journal of Evolutionary Economics, 22(2): 303-329.
Doz, C.,   Giannone, D. &   Reichlin,   L.   (2011),   A   two-step   estimator   for   large approximate   dynamic   factor   models   based   on   Kalman   filtering,   Journal of Econometrics 164: 188-205.
Koop,   G. &  Korobilis,   D.   (2010),  Forecasting   Inflation   usingDynamic   Model Averaging.
Korobilis,  D.  (2013),  Assessing  the  transmission  of  monetary  policy  shocks  using time-varying parameter dynamic factor models, Oxford Bulletin of Economics and Statistics 75: 157-179.
Lan, H., Moreira, F. & Zhao, S. (2023), Can a house resale restriction policy curb speculation? Evidence from a quasi-natural experiment in China, International Review of Economics & Finance, 83: 841-859.
Malpezzi, S. & M. Wachter, S. (2002). The Role of Speculation in Real Estate Cycles, The Center for Urban Land Economics Research, University of Wisconsin.
Nam, T. Y. & Oh, S. (2020), Non-recourse mortgage law and housing speculation, Available at SSRN   2316539.
Priestley, M.B. (1981), Spectral Analysis and Time series, Academic Press, New York.
Primiceri. G. (2005),Time Varying Structural Vector Auto regressions and Monetary Policy, Review of Economic Studies, 72: 821-852.
Roehner, B. M. (1999), Spatial analysis of real estate price bubbles: Paris, 1984–1993, Regional science and urban economics, 29(1): 73-88.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار