بررسی رابطه میان استقراض از بانک مرکزی و متغیرهای برگزیده درون بانکی در ایران: کاربرد علیت دومترسکیو-هارلین در پانل‌های ناهمگن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه اقتصاد و بانکداری اسلامی، دانشکده اقتصاد، دانشگاه خوارزمی

2 دانشجوی کارشناسی ارشد بانکداری اسلامی، دانشکده اقتصاد، دانشگاه خوارزمی

چکیده

استقراض بانک‌ها از بانک مرکزی یکی از زمینه‌های مهم افزایش نقدینگی در اقتصاد ایران است. این گونه استقراض دلایل مختلف برون‌بانکی و درون‌بانکی می‌‌تواند داشته باشد. هدف از این پژوهش بررسی رابطه علیت دوطرفه دومتغیره میان متغیرهای درون‌بانکی برگزیده شامل مطالبات غیرجاری، تسهیلات اعطایی و سوددهی با استقراض از بانک مرکزی است. در این پژوهش از داده‌های سالانه مربوط به بازه زمانی 1385-1395 برای 16 بانک برگزیده کشور استفاده شده است. روش ارزیابی رابطه علیت نیز به دلیل ناهمگنی میان بانک‌های سیستم بانکی، بر مبنای علیت ناهمگن دومترسکیو-هارلین تنظیم شده است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که متغیرهای تسهیلات اعطایی و سوددهی، از رابطه علیت دوطرفه (بازخورد) با استقراض از بانک مرکزی برخوردارند و بانک‌ها در یک چرخه دوطرفه، از یک سو به منظور اعطای تسهیلات بیشتر و سود خالص بالاتر، به سراغ افزایش استقراض از بانک مرکزی می‌روند و از سوی دیگر همین افزایش سطح ارائه تسهیلات و سطوح بالاتر سود خالص، منجر به استقراض بیشتر از بانک مرکزی خواهد شد. این در حالی است که تبعات منفی این استقراض در تمام وجوه قیمتی اقتصاد کلان بروز پیدا خواهد کرد. در مقابل در مورد مطالبات غیرجاری، علیت یک‌سویه از سوی مطالبات غیرجاری به استقراض از بانک مرکزی برقرار است و این استقراض علت بروز مطالبات غیرجاری نیست. بنابراین توقف جریان استقراض مضاعف و مداوم بانک‌ها، تنها با هدایت هوشمندانه و نظارت دقیق تخصیص وجوه استقراضی به کانال‌های سیاستی مدنظر بانک‌مرکزی و مقابله با زمینه‌های استقلال‌زدای بانک‌ مرکزی امکان پذیر است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the Relationship between Borrowing from the Central Bank and Selected Internal Bank Variables in Iran: Application of the Dumitrescu-Hurlin Causality Test in Heterogeneous Panels

نویسندگان [English]

  • Mahdi Ghaemi asl 1
  • Alireza Ghorbani 2
1 Assistant Professor in Economics, Department of Economics, University of Kharazmi, Corresponding Author
2 Master Student in Islamic Banking, Department of Economics, University of Kharazmi
چکیده [English]

The purpose of this study is to examine the relationship between the two-way variable causality between the selected intra-bank variables including non-performing loans, loans and profitability with borrowing from the central bank. The purpose of this study is to investigate the relationship between two-way causality of selected intra-bank variables including non-performing loans, loans and profitability with borrowing from the central bank. In this study, the period of 2006-2016 for the 16 selected Iranian banks are used. Because of heterogeneity between banks of banking system, the method of assessing the causality relationship has regulated based on Dumitrescu-Hurlin Causality Test in Heterogeneous Panels. The results show that the variables of loans and profitability have a two-way (feedback) causality relation with borrowing from the central bank. There is a unilateral causality from non-performing loans to borrowing from the central bank and this borrowing is not the cause of non-performing loans. Therefore, stopping the banks' increasing and continuous borrowing flows is only possible by smart guidance and strict monitoring of the allocation of borrowed funds to the central bank's policy channels.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Non-Performing Loans
  • Bank Profitability
  • Bank Loans
  • Borrowing From the Central Bank
  • Dumitrescu-Hurlin Causality Test