طراحی مکانیزمی اعتمادساز برای توسعه اقتصاد اشتراکی در ایران (مطالعه موردی: پلتفرم‌های آنلاین اشتراک‌گذاری محل اقامت)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته علوم اقتصادی گرایش توسعه اقتصادی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

2 استاد گروه اقتصاد دانشکده اقتصاد، مدیریت و حسابداری دانشگاه یزد، یزد، ایران

3 دانشیار گروه اقتصاد دانشکده اقتصاد، مدیریت و حسابداری دانشگاه یزد، یزد، ایران

چکیده

یکی از ایده‌های‌ نوین برای کاهش نابرابری و تعدیل فاصله طبقاتی، مدل «اقتصاد‌ اشتراکی» است. اقتصاد اشتراکی با ایجاد «دسترسی به‌جای مالکیت»، شرایط استفاده دهک‌های پایین درآمدی از برخی امکانات زندگی که شکاف طبقاتی در آن زیاد است را فراهم نموده و بخشی‌ از کم‌برخورداری‌های موجود در دهک‌های پایین (ناشی از عدم مالکیت) را کاهش می‌دهد.
در این پژوهش ضمن معرفی مدل «اقتصاد اشتراکی» به‌منظور بهبود وضعیت نابرابری در کشور، با تمرکز بر موضوع «اعتماد» به‌‌عنوان مهمترین چالش این مدل اقتصادی، تلاش می‌شود با طراحی مکانیزمی برای افزایش سطح اعتماد در اقتصاد اشتراکی، زمینه رشد فراگیر و پایدار این مدل اقتصادی در کشور فراهم شود.
بدین‌منظور با بهره‌گیری از نظریه‌ ‌بازی و یکی از زیر‌شاخه‌های آن به‌نام نظریه طراحی مکانیزم، مکانیزمی اعتماد‌ساز باهدف افزایش سطح اعتماد در پلتفرم‌های‌آنلاین ‌اشتراک‌گذاری‌ محل‌اقامت، طراحی و سپس مکانیزم پیشنهادی، ارزیابی می‌شود. نتایج ارزیابی صورت‌گرفته نشان‌می‌دهد مکانیزم پیشنهادی در این پژوهش، «سازگار ‌با‌انگیزه»، «به‌صورت ‌فردی عقلایی»، «کارا» و «دارای بودجه متوازن پیش‌بینی‌شده از قبل» است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Designing a Trust-Building Mechanism for the Development of the Sharing Economy in Iran (A Case Study of Online Accommodation Sharing Platforms)

نویسندگان [English]

  • Maisam Kouchakzade 1
  • Zahra Nasrollahi 2
  • Nazamodin Makkian 3
1 Ph.D student in Economics, Department of Economics, Yazd University, Yazd
2 Professor, Department of Economics, Yazd University, Yazd, Iran
3 Associate Professor, Department of Economics, Yazd University, Yazd, Iran
چکیده [English]

One of the new ideas to reduce inequality and adjust the class gap is the "sharing economy" model. By creating "access instead of ownership", the sharing economy has provided the conditions for the low income deciles to use some life facilities in which there is a large class gap, and a part of the lack of consumption in the low deciles (caused by the lack of ownership) decreases.
In this research, while introducing the "sharing economy" model in order to improve the inequality situation in the country, focusing on the issue of "trust" as the most important challenge of this economic model, an effort is made to design a mechanism to increase the level of trust in the sharing economy. , to provide the basis for inclusive and sustainable growth of this economic model in the country.
For this purpose, by using the game theory and one of its sub-branches called mechanism design theory, a trust-building mechanism with the aim of increasing the level of trust in online accommodation sharing platforms. , the design and then the proposed mechanism is evaluated. The results of the evaluation show that the proposed mechanism in this research is "compatible with motivation", "individually rational", "efficient" and "has a balanced budget predicted in advance".

کلیدواژه‌ها [English]

  • inequality
  • sharing economy
  • game theory
  • mechanism design theory
  • trust building mechanism

مراجع

اصغرپور ماسوله، احمدرضا، امیری، سمانه و صدیق اورعی، غلامرضا (1396)، اعتماد در تعاملات اجتماعی، یک مطالعۀ تجربی آزمایشگاهی، نشریه جامعه­شناسی کاربردی، 28(68): 123-138.
باتزمن، ریچل و رو راجرز (2010)؛ آنچه مال من است مال شماست، ترجمه ارکان­زاده یزدی، تهران، انتشارات امین الضرب، چاپ 1396.
پارسا، امیدعلی، عسکری، غلامرضا و پازکی نژاد، ابراهیم (1401)، کاربرد نظریه طراحی سازوکارهای انگیزه- سازگار )سازوکارهای خودتنظیم کارا و اثربخش) در برنامه هفتم توسعه کشور، فصل­نامه برنامه و بودجه، 27(3): 141-173.
جامی­پور، مونا، طاهری، غزاله و ابراهیمی دلاور، فاطمه (1398)، ارائه مدل اعتماد در تجارت اجتماعی با بررسی تاثیر کیفیت وب­سایت­های اجتماعی در صنعت گردشگری، نشریه علمی کاوش­های مدیریت بازرگانی، 11(22): 25-54.
خداپرست، مهدی و کاوسی، شراره (1394)، مقدمه­ای بر تئوری انگیزش: مفهوم، روش­شناسی و روند شکل­گیری نگرش­های اصلی، فصل­نامه اقتصاد تطبیقی، 2(1): 71-97.
خلج، محسن، شفیعی رودپشتی، میثم، آذر، عادل و شهبازی، میثم (1399)، شناسایی ابعاد و مؤلفه­های اقتصاد اشتراکی در سیستم­های تولیدی )مورد مطالعه: شرکت­های قطعه­سازی استان قم(، فصل­نامه مدیریت تولید و عملیات، 11(2): 45-67.
سنداراجان، آرون (2015)، اقتصاد اشتراکی،ترجمه رادفر و دریایی، تهران، نشر راه پرداخت، چاپ 1398.
عبدلی، قهرمان و موحدی بکنظر، مهدی (1392)، طراحی سازوکار و نقش آن در بازار کالاهای اعتباری؛ با تاکید بر دیدگاه اسلامی؛ مجله تحقیقات اقتصادی، 48(1): 121-138.
قصوری، شکوفه (1399)، توزیع درآمد در ایران (98-1363)، سایت مرکز آمار ایران.
مرکز آمار ایران (1401)، طرح آمارگیری هزینه و درآمد خانوارهای شهری و روستایی کشور در سال 1399، ­سایت مرکز آمار ایران.
مک­کین، راجر ای (2009)، نظریه بازی­ها و سیاست­گذاری عمومی، ترجمه علی بغیری، تهران، انتشارات دانشگاه امام صادق، چاپ 1392.
Barbosa, N. M., Sun, E., Antin, J. & Parigi, P. (2020, April), Designing for Trust: A Behavioral Framework for Sharing Economy Platforms, In Proceedings of The Web Conference 2020 (pp. 2133-2143).
Chica, M., Chiong, R., Adam, M. T., & Teubner, T. (2019), An evolutionary game model with punishment and protection to promote trust in the sharing economy, Scientific Reports, 9(1): 1-12.
Cohen, B. & Munoz, P. (2016), Sharing cities and sustainable consumption and production: towards an integrated framework, Journal of cleaner production, 134: 87-97.
Dash, R. K., Ramchurn, S. D. & Jennings, N. R. (2004), Trust-based mechanism design. In Proceedings of the Third International Joint Conference on Autonomous Agents and Multiagent Systems, 2004. AAMAS 2004. (pp. 748-755). IEEE.
Hawlitschek, F., Teubner, T., Adam, Marc T., Borchers, N., Möhlmann, M. and Weinhardt, C. (2016), Trust-related Behavior: An Experimental Framework; Proceedings of International Conference on Information Systems With the Title “Trust in the Sharing Economy: An Experimental Framework”.
Lamba, R. (2022), Efficiency with (out) intermediation in repeated bilateral trade. arXiv preprint arXiv:2202.04201.
Maskin, E. S. (2008), Mechanism design: How to implement social goals, American Economic Review, 98(3): 567-576.
Maskin, E. S. (2008), Nash Equilibrium and Mechanism Design; Conference at Princeton University in Celebration of John Nash’s 80th birthday.
Räisänen, J., Ojala, A. & Tuovinen, T. (2021), Building trust in the sharing economy: Current approaches and future considerations, Journal of cleaner production, 279: 123724.
Raisanen, Jaana and Ojala, Arto and Tuovinen, Tero (2020); Building Trust in the Sharing Economy: Current Approaches and Future Considerations; Journal of Cleaner Production, Vol. 279.
Watt, M. & Wu, H. (2018), Trust mechanisms and online platforms: A regulatory response (Doctoral dissertation, Harvard University).
Watt, Mitchell and Wu Hubert (2018); Trust Mechanisms and Online Platforms: A Regulatory Response; Mossavar-Rahmani Center for Business & Government of Harvard University, Harvard Kennedy School, M-RCBG Associate Working Paper No. 97.
Weber, T. A. (2014), Intermediation in a sharing economy: insurance, moral hazard, and rent extraction, Journal of Management Information Systems, 31(3), 35-71.
Witkowski, J., Seuken, S. & Parkes, D. (2011), Incentive-compatible escrow mechanisms, In Proceedings of the AAAI Conference on Artificial Intelligence (Vol. 25, No. 1, pp. 751-757).
https://www.amar.org.ir
https://www.couchsurfing.com

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار