بررسی اثر نااطمینانی قیمت نفت بر شاخص قیمت مصرف‌کننده در ایران: رویکرد رگرسیون کوانتایل مبتنی بر تبدیل موجک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم اقتصادی دانشگاه سیستان و بلوچستان

2 دانشجوی دکتری علوم اقتصادی دانشگاه سیستان و بلوچستان

3 دانشجوی کارشناسی علوم اقتصادی دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

بررسی اثر نااطمینانی قیمت نفت بر شاخص قیمت مصرف‌کننده کشورهای وابسته به درآمدهای نفتی، از اهمیت بالایی برخوردار است. درآمدهای نفتی در کشورهای صادرکننده نفت از جمله موارد مهم و تأثیرگذار در متغیرهای کلان اقتصادی است. پژوهش حاضر به بررسی اثر نااطمینانی قیمت نفت بر شاخص قیمت مصرف‌کننده با بهره‌گیری از مدل اقتصادسنجی رگرسیون کوانتایل مبتنی بر تبدیل موجک طی بازه زمانی فروردین ۱۳۹۰ الی فروردین ۱۴۰۰ در ایران می‌پردازد. نتایج حاصل از تخمین مدل تجربی نشان داد که ارتباط بین نااطمینانی قیمت نفت و شاخص قیمت مصرف‌کننده معکوس است. به عبارتی با افزایش نااطمینانی در قیمت نفت، شاخص قیمت مصرف‌کننده کاهش خواهد یافت که این اثر در چندک‌های انتهایی بیشتر از چندک‌های ابتدایی است. همچنین مطابق با نتایج تخمین الگوی تبدیل موجک، اثر منفی نااطمینانی قیمت نفت بر شاخص قیمت مصرف‌کننده در کوتاه‌مدت بیشتر از بلندمدت است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the effect of oil price uncertainty on the consumer price index in Iran: a quantile regression approach based on wavelet transformation

نویسندگان [English]

  • Marzieh Esfandiari 1
  • Ali Sargolzaie 2
  • Sajjad Sargolzaei 3
1 Associate Professor, Department of Economic Sciences, University of Sistan and Baluchestan
2 Ph.D student of economic sciences, University of Sistan and Baluchestan
3 Bachelor student of economic sciences, University of Sistan and Baluchestan
چکیده [English]

Investigating the effect of oil price uncertainty on the consumer price index of countries dependent on oil revenues is of great importance. Oil revenues in oil exporting countries are among the most important and influential factors in macroeconomic variables. As the risk increases due to oil price uncertainty, the government budget is affected and this leads to the consumer price index being affected. The present study examines the effect of oil price uncertainty on the consumer price index using the quantile regression econometric model based on wavelet transformation during the period from April 2011 to April 2021 in Iran. The results of the empirical model estimation showed that the relationship between oil price uncertainty and consumer price index is inverse. In other words, with the increase of uncertainty in the price of oil, the consumer price index will decrease, and this effect is greater in the final digits than in the initial digits. Also, according to the estimation results of the wavelet transformation model, the negative effect of oil price uncertainty on the consumer price index is greater in the long term than in the short term.

کلیدواژه‌ها [English]

  • oil price uncertainty
  • consumer price index
  • quantile regression
  • wavelet transformation
اثنی عشری، ابوالقاسم، ندری، کامران، ابوالحسنی، اصغر، مهرگان، نادر و بابایی سمیرمی، محمدرضا (1395)، تأثیر تکانه‌های قیمت نفت بر تورم، رشد و پول، مطالعه موردی ایران،  فصلنامه علمی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، 6(22): 85-102.
پازوکی، نیما، حمیدیان، اکرم، محمدی، شاپور و محمودی، وحید (1392)، استفاده از تبدیل موجک جهت بررسی میزان همبستگی نرخ ارزهای مختلف، قیمت نفت، قیمت طلا و شاخص بورس اوراق بهادار تهران در مقیاس‌های زمانی مختلف، دانش سرمایه‌گذاری، 2(7): 131-148.
تک روستا، علی، مهاجری، پریسا، محمدی، تیمور و شاکری، عباس (1398)، تأثیر تکانه‌های قیمتی نفت بر رشد اقتصادی و تورم کشورهای منتخب با تأکید بر تکانه‌های ناشی از ریسک سیاسی اوپک، پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران، 8(30):23-60.
حیدریه، عبدالعلی و افشاری، محمود (1394)، کاربرد موجک‌ها در تحلیل سری های زمانی – مالی. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته آمار اجتماعی – اقتصادی، دانشگاه خلیج فارس.
خوچیانی، رامین و نادمی، یونس (1397). بازنگری در رابطه شکاف تولید و تورم برای اقتصاد ایران با استفاده از رویکرد تبدیل موجک، پژوهشنامه اقتصادی، 18(69): 307-334.
شکوهی فرد، سیامک، آل عمران، رویا، مهرگان، نادر و رحیم‌زاده، فرزاد (۱۳۹۸)، اثر فساد بر توسعه انسانی (مدل رگرسیون کوانتایل)، فصلنامه مدلسازی اقتصادسنجی، ۵(16): 66-37.
عرفانی، علیرضا، و چرم گر، اکرم. (1393)، بررسی تاثیر نااطمینانی قیمت نفت بر متغیر های اقتصاد کلان ایران: روش گارچ چندمتغیره با تصریح BEKK، مطالعات‌ اقتصاد انرژی‌، 10(40): 129-147.
محنت فر، یوسف، برادران خانیان، زینب و آذری، زهرا (1397)، اثر تکانه‌های قیمت نفت بر وضعیت تورم در اقتصاد ایران: رویکرد رگرسیون کوانتایل، پژوهش‌های سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی انرژی، 4(10): 171-191.
مشیری، سعید.، پاکیزه، کامران، دبیریان، منوچهر و جعفری، ابوالفضل (1389)، بررسی رابطه میان بازدهی سهام و تورم با استفاده از تجزیه‌وتحلیل موجک در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش‌های اقتصادی ایران، 13(42): 55-74.
Ahmad, I., Iqbal, S., Khan, S., Vega, A. & Ariza-Montes, A. (2022), Macroeconomic effects of crude oil shocks: Evidence from South Asian Countries, Frontiers in Psychology, 13.
Ali Ahmed, H. J. & Wadud, I. K. M. M. (2011), Role of oil price shocks on macroeconomic activities: An SVAR approach to the Malaysian economy and monetary responses, Energy Policy, 39(12): 8062-8069.
Álvarez, L. J., Hurtado, S., Sánchez, I. & Thomas, C. (2011), The impact of oil price changes on Spanish and euro area consumer price inflation, Economic Modelling, 28(1): 422-431.
Alvarez, L., Hurtado, S., Sánchez, I. & Thomas, C. (2011), The impact of oil price changes on Spanish and euro area consumer price inflation, Economic Modelling, 28(1): 422-431.
Aye, G. C. (2015),  Does oil price uncertainty matter for stock returns in South Africa? Investment Management and Financial Innovations, 12(1).
Babajani Baboli, M., Jalaei Esfandabadi, S. A. M., & Zayandeh Roody, M. (2018), The Impact of Shocks in Oil price and Exchange Rate on Inflation in Iran: The Application of the VAR Approach, Environmental Energy and Economic Research, 2(1): 51-61.
Balke, N.S. & Brown, S.P.A. (2018), Oil supply shocks and the US economy: an estimated DSGE model, Energy Policy, 116: 357–372.
BaŞKaya, Y. S., HÜLagÜ, T. & KÜÇÜK, H. (2013), Oil Price Uncertainty in a Small Open Economy, IMF Economic Review, 61(1): 168-198.
Baumeister, C. & Kilian, L. (2016), Forty years of oil price fluctuations: Why the price of oil may still surprise us, Journal of Economic Perspectives, 30(1): 139-160.
Bouri, E., Gupta, R., Tiwari, A. K. & Roubaud, D. (2017), Does Bitcoin hedge global uncertainty? Evidence from wavelet-based quantile-in-quantile regressions, Finance Research Letters, 23: 87-95.
Bozma, G. r; Akadg, M. & Aydin, R. (2021), Dynamic Relationships between Oil Price, Inflation and Economic Growth: A VARMA, GARCH-in-mean, asymmetric BEKK Model for Turkey, Economics Bulletin, 41(3): 1266-1281.
Caporale, G. M., Menla Ali, F., & Spagnolo, N. (2015), Oil price uncertainty and sectoral stock returns in China: A time-varying approach, China Economic Review, 34: 311-321.
Chen, S.-S. (2009), Oil price pass-through into inflation, Energy Economics, 31(1): 126-133.
Chou, K.-W. & Tseng, Y.-H. (2011), Pass-through of oil prices to CPI inflation in Taiwan, International Research Journal of Finance and Economics, 69(69): 73-83.
Cologni, A. & Manera, M. (2008), Oil prices, inflation and interest rates in a structural cointegrated VAR model for the G-7 countries, Energy Economics, 30(3): 856-888.
Cunado, J. & Perez de Gracia, F. (2005), Oil prices, economic activity and inflation: evidence for some Asian countries, The Quarterly Review of Economics and Finance, 45(1): 65-83.
Cuñado, J., Jo, S. & Pérez de Gracia, F. (2015), Revisiting the Macroeconomic Impact of Oil Shocks in Asian Economies.
Das, D., Bhatia, V., Pillai, J. & Tiwari, A.K. (2018), The relationship between oil prices and US economy revisited, Energy Sources, 13: 37–45.
Daubechies, I. (1990), The wavelet transform, time-frequency localization and signal analysis, IEEE Transactions on Information Theory, 36(5): 961-1005. https://doi.org/10.1109/18.57199
Davino,  C.,  Furno,  M.  &  Vistocco,  D. (2014),  Quantile  regression:  theory  and applications. John Wiley & Sons.
De Gregorio, J., Landerretche, O., Neilson, C., Broda, C. & Rigobon, R. (2007), Another Pass-through Bites the Dust? Oil Prices and Inflation [with Comments], Economía, 7(2): 155-208.
Faff, R. W. & Brailsford, T. J. (1999), Oil price risk and the Australian stock market, Journal of Energy Finance & Development, 4(1): 69-87.
Filis, G., Degiannakis, S. & Floros, C. (2011), Dynamic correlation between stock market and oil prices: The case of oil-importing and oil-exporting countries, International Review of Financial Analysis, 20(3): 152-164. Gençay, R., Selçuk, F. & Whitcher, B. J. (2001), An introduction to wavelets and other filtering methods in finance and economics. Elsevier.
Gogineni, S. (2010), Oil and the stock market: An industry level analysis, Financial Review, 45(4): 995-1010.
Graps, A. (1995), An Introduction to Wavelets, IEEE Computational Science and Engineering, 2(2): 50-61.
Hamdi, B., Aloui, M. & Alqahtani, F. (2019), Tiwari, Relationship between the oil price volatility and sectoral stock markets in oil-exporting economies: evidence from wavelet nonlinear denoised based quantile and Granger-causality analysis, Energy Econ, 80: 536–552.
Hamilton, J. D. (1983), Oil and the Macroeconomy since World War II, Journal of Political Economy, 91(2): 228-248.
Hamilton, J. D. (2003), What is an oil shock?, Journal of Econometrics, 113(2): 363-398.
Hamilton, J. D. & Herrera, A. M. (2004), Comment: Oil Shocks and Aggregate Macroeconomic Behavior: The Role of Monetary Policy, Journal of Money, Credit and Banking, 36(2): 265-286.
Hamilton, J. D. & Lin, G. (1996), Stock Market Volatility and the Business Cycle, Journal of Applied Econometrics, 11(5): 573-593.
Hooker, M. A. (2002), Are Oil Shocks Inflationary? Asymmetric and Nonlinear Specifications versus Changes in Regime,  Journal of Money, Credit and Banking, 34(2): 540-561.
Jalil, N. A., Ghani, G. M. & Duasa, J. (2009), Oil Price and the Malaysia Economy, International Review of Business Research Papers, 5(4): 232-256.
Jiranyakul, K. (2019), Oil price shocks and domestic inflation in Thailand, Available at SSRN 2578836.
Jones, D. W., Leiby, P. N. & Paik, I. K. (2004), Oil Price Shocks and the Macroeconomy: What Has Been Learned Since 1996, The Energy Journal, 25(2): 1-32.
Khan, A., Khan, M. Y. & Khan, A. Q. (2020), How Do Oil and Natural Gas Prices affect U.S. industrial production? Utilizing wavelet nonlinear denoised based quantile analysis, Energy Strategy Reviews, 32: 100550.
Kilian, L. (2009), Not All Oil Price Shocks Are Alike: Disentangling Demand and Supply Shocks in the Crude Oil Market, The American Economic Review, 99(3): 1053-1069.
Kilian, L. (2009), Not All Oil Price Shocks Are Alike: Disentangling Demand and Supply Shocks in the Crude Oil Market, The American Economic Review, 99(3): 1053-1069.
Kilian, L. & Vigfusson, R. J. (2011), Nonlinearities in the oil price–output relationship, Macroeconomic Dynamics, 15(S3): 337-363.
Kilian, L. & Vigfusson, R. J. (2013), Do Oil Prices Help Forecast U.S. Real GDP? The Role of Nonlinearities and Asymmetries, Journal of Business & Economic Statistics, 31(1): 78-93.
Kilian, L. & Vigfusson, R. J. (2017), The Role of Oil Price Shocks in Causing U.S. Recessions. Journal of Money, Credit and Banking, 49(8): 1747-1776.
Koenker, R. W. & Bassett, G. (1978), Regression quantiles. Econometrica, 46: 33–50.
Köse, N. & Ünal, E. (2021), The effects of the oil price and oil price volatility on inflation in Turkey, Energy, 226, 120392.
LeBlanc, M. & Chinn, M. D. (2004), Do high oil prices presage inflation? The evidence from G-5 countries, UC Santa Cruz Economics Working Paper(561), 04-04.
Öge Güney, P. (2020), Oil price uncertainty and macroeconomic variables in Turkey. OPEC Energy Review, 44(4): 351-368.
Omisakin, O. (2008), Oil Price Shocks and the Nigerian Economy: A Forecast Error Variance Decomposition Analysis, Journal of Economics Theory, 2.
Rafei, M., Mamipour, S. and Bahari, N. (2022), Dynamic path through of oil price shocks into inflation in Iran: application of Markov switching and TVP-VAR models, International Journal of Energy Sector Management, Vol. ahead-of-print No. ahead-of-print. https://doi.org/10.1108/IJESM-05-2022-0016
Ramsey, J. B. (1999), The contribution of wavelets to the analysis of economic and financial data, Philosophical Transactions of the Royal Society of London, Series A: Mathematical, Physical and Engineering Sciences, 357(1760): 2593-2606.
Rotemberg, J. J. & Woodford, M. (1996), Imperfect Competition and the Effects of Energy Price Increases on Economic Activity, Journal of Money, Credit and Banking, 28(4): 549-577. https://doi.org/10.2307/2078071.
Sek, S. K. & Lim, H. S. M. (2016), An investigation on the impacts of oil price shocks on domestic inflation: A SVAR approach, AIP Conference Proceedings, 1750(1), 060002.
Williams, B. J. (1938), The Theory of Investment Value, Cambridge: Harvard University Press.
Živkov, D., Đurašković, J. & Manic, S. (2019), How do oil price changes affect inflation in Central and Eastern European countries? A wavelet-based Markov switching approach, Baltic Journal of Economics, 19: 84-104.