بررسی آثار ناشی از تحریم‌های اقتصادی بر شاخص‌های زیست محیطی ایران (رهیافت مدل خودرگرسیون برداری ساختاری SVAR)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیأت علمی

چکیده

در این مطالعه اثرات شوک‌های تحریم‌های اقتصادی بر شاخص‌های عملکرد زیست‌محیطی ایران بررسی شد. برای این منظور داده‌های تحقیق طی دوره 96-1380 از بانک مرکزی ایران و مجمع جهانی اقتصاد گردآوری شد. همچنین، جهت تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها از مدل خودرگرسیون برداری ساختاری (SVAR) و توابع عکس‌العمل آنی (IRF) استفاده شد. نتایج نشان داد که شاخص‌های تحریم‌های اقتصادی باعث کاهش شاخص‌های عملکرد زیست-محیطی ایران می‌شود. علاوه براین، در میان شاخص‌های تحریم‌های اقتصادی، به‌ترتیب: الف) شوک نرخ ارز، ب) شوک واردات مواد اولیه، کالاهای واسطه‌ای و سرمایه‌ای، ج) شوک درآمد صادرات نفت خام و د) شوک صادرات غیرنفتی از بیشترین تأثیر منفی بر شاخص‌های عملکرد زیست‌محیطی ایران برخوردار می‌باشند. از طرف دیگر، در میان شاخص‌های عملکرد زیست-محیطی، به‌ترتیب: الف) شاخص سلامت محیط زیست، ب) شاخص کلی عملکرد زیست-محیطی و ج) شاخص میزان زنده بودن اکوسیستم از بیشترین اثرپذیری از شاخص‌های تحریم‌های اقتصادی برخوردار می‌باشند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Studying the Effect of Economic Sanctions on Iran's Environmental Indexes (SVAR Approach)

نویسنده [English]

  • Seyed Mohammad Fahimifard
APERDRI
چکیده [English]

In this paper the effects of economic sanctions were studied on environmental performance indexes. For this purpose required data was gathered from Central Bank of Iran (CBI) and World Economic Forum (WEF) during the years 2001-2017. Also, in order to data analyzing, Structural Vector Auto-Regressive (SVAR) model and Impulse Response Functions (IRF) were applied. Results indicated that economic sanction indexes reduce the whole considered Iran's environmental performance indexes. In addition, between considered economic sanction criteria, exchange rate shock (LEXR), importing raw materials, capital and intermediate goods shock (LIM), Non-oil export shock (LNX) and Oil export revenues shock (LOIL) have the most negative effect on Iran's environmental performance indexes, respectively. On the other hand, between studied environmental performance indexes, environmental health index (EHI), Environmental Performance Index (EPI) and ecosystem vitality index (EVI) have the highest vulnerability from considered economic sanction criteria.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Environmental performance
  • economic sanctions
  • SVAR
  • IRF

مراجع

بانک مرکزی جهوری اسلامی ایران، نرخ نامه ارزی، سال­های مختلف،https://cbi.ir/exrates/ .
بانک مرکزی جهوری اسلامی ایران، نماگرهای اقتصادی، سال­های مختلف.
جاریانی، فرزانه، فرجی­دیزجی، سجاد و نجارزاده، رضا (1397)، تأثیر تحریم­ها بر تجارت متقابل محصولات کشاورزی بین ایران و کشورهای منطقه منا و اتحادیه اروپا، اقتصادکشاورزی، 12(2): 90-69.
رحمتی، محمدحسین، کریمی راد، علی و مدنی زاده، سیدعلی (1395)،  بررسی اثر تحریم­ها بر اقتصاد ایران در رکود 1392-1391، فصلنامه تحقیقات اقتصادی، 51(3): 594-569.
شاه آبادی، ابوالفضل و بهاری، زهره (1393)، مقایسه شرایط اقتصادی ایران و چین از منظر متغیرهای کلان اقتصادی با تاکید بر اقتصاد دانش بنیان به منظور مقابله با تحریم های اقتصادی، کنفرانس بین المللی اقتصاد در شرایط تحریم، بابلسر.
شیری، حامد و آخرتی، سروه (1397)، بررسی رابطه آموزش و عملکرد محیط زیستی با تأکید بر وضعیت ایران، پژوهش­های محیط زیست، 9(18): 274-263.
ضیائی بیگدلی، محمدتقی، غلامی، الهام و طهماسبی بلداجی، فرهاد. (1392)، بررسی اثر تحریم های اقتصادی بر تجارت ایران: کاربردی از مدل جاذبه، پژوهشنامه اقتصادی، 13(48): 119-109.
کازرونی، سیدعلیرضا و خضری، اوین. (1397)، بررسی اثر تحریم های اقتصادی بر واردات کالاهای سرمایه ای، واسطه و مصرفی ایران طی دوره 92-1360، مجلس و راهبرد، 25(93): 420-393.
مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی، تحلیل بخش حقیقی اقتصاد ایران، عملکرد 6 ماهه اول و برآورد رشد اقتصادی سال 1397، کد موضوعی: 220، شماره مسلسل: 19278، دی ماه 1397.
مصطفوی، سیدمهدی، قائمی اصل، مهدی و حسینی ابراهیم آباد، سیدعلی (1394)، بررسی رابطه علیت تحریم­های اقتصادی، متغیرهای کلان اقتصادی و آلاینده­های زیست­محیطی در ایران (کاربرد رهیافت علیت سیائو)، اقتصاد مقداری، 11(1): 128-103.
مهرگان، علی و کردبچه، حمید (1396)، بررسی آثار کوتاه و بلندمدت تحریم کالاهای سرمایه ای وارداتی بر تولیدناخالص داخلی، مطالعات  اقتصاد کاربردی ایران، 6(22): 209-197.
وکیل، امیرساعد و تحصیلی، زهرا (1392)، ایران و تحریم­های بین­المللی، چاپ اول، تهران، مجمع علمی و فرهنگی مجد.
Chatziantoniou, I., Duffy. D. & Filis, G. (2013), Stock Market Response to Monetary and Fiscal Policy Shocks: Multi-country evidence, Economic Modelling, 30: 454–769.
Cordesman, A. H. and Burke, A. A. (2011), UN Sanctions and Iranian Arms Imports, Center for Strategic and International Studies, Washington, DC.
Eyler, R. (2007), Economic Sanctions International Policy and Political Economy at Work, Palgrave Macmillan.
Dizaji, S. F. (2019), Trade openness, political institutions, and military spending (evidence from lifting Iran’s sanctions), Empirical Economics, 57(6): 2013-2041.
Frank, J. (2017), The empirical consequences of trade sanctions for directly and indirectly affected countries, FIW working paper, No. 174.
Fu, Q., Chen, Y.E., Jang, C.L. & Chang, C.P. (2020), The impact of international sanctions on environmental performance, Science of The Total Environment, 745, https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2020.141007.
Lamotte, O. (2012), Disentangling the impact of wars and sanctions on international trade: Evidence from former Yugoslavia, Comparative Economic Studies, 54(3): 553-579.
Linderman, M. Reema S. & Chisholm, A. (2007), International Trade Sanctions against Iran an Overview, International Law Firm.
Moret, E. S. (2014), Humanitarian impacts of economic sanctions on Iran and Syria, European Security, DOI: 10.1080/09662839.2014.893427.
Neuenkircha, M. and Neumeierb, F. (2015), The impact of UN and US economic sanctions on GDP growth, European Journal of Political Economy, 40: 110-125.
Wooldridge, J. M. (2013), Introductory Econometrics: A Modern Approach (Upper Level Economics Titles), 5th Edition.
World Economic Forum (2019).
Yelenna, T. & Faryal, Q. (2016), Global oil glut and sanction: The impact on Putin’s Russia, Energy Policy, 90: 140-151.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار