بررسی جریان‌های آب مجازی در اقتصاد ایران: تحلیل روابط بین‌بخشی آب با استفاده از رهیافت داده-ستانده

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه اقتصاد، دانشگاه یزد

2 کارشناس ارشد علوم اقتصادی، دانشگاه یزد

چکیده

محدودیت عرضه منابع آب همراه با افزایش تقاضا در سال‌های اخیر، کمبود آب را به یک مساله جدی در کشور ایران تبدیل کرده است. امروزه مدیریت طرف تقاضا به عنوان یک رویکرد مطلوب جهت مقابله با این مساله مورد توجه جامعه جهانی قرار گرفته است. در این راستا تبیین چگونگی مصرف آب در سیستم اقتصادی ایران به عنوان مصرف‌کننده حدود 95 درصد کل آب مصرفی، می‌تواند کمک ارزشمندی برای سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان حوزه آب به‌حساب آید. بر این اساس هدف پژوهش حاضر بررسی جریان‌های آب مجازی بین بخش‌های مختلف اقتصادی کشور ایران به تفکیک منابع آب داخلی و وارداتی است. برای این منظور از مدل داده-ستانده (جدول سال 1390) استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد که چنانچه همه 27 بخش‌ اقتصادی به منظور افزایش تولید خود، یک مترمکعب آب اضافی مصرف کنند، در کل اقتصاد حدود 332 مترمکعب آب به شکل غیرمستقیم مصرف خواهد شد که حدود 75 درصد آن از منابع داخلی است. همچنین حدود 4/81 درصد این مصرف غیرمستقیم آب مربوط به بخش «کشاورزی» است. از آنجا که بیشتر حجم جریان‌های آب مجازی بین بخش‌های اقتصادی مربوط به وابستگی آن‌ها به بخش کشاورزی است، افزایش کارایی مصرف آب در این بخش توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of Virtual Water Flows in Iran's Economy: Analysing Intersectoral Water Relationships Using Inpu-Output Model

نویسندگان [English]

  • zahra nasrollahi 1
  • Mehran Zarei 2
1 Associate Professor in Economics, Department of Economics Yazd University
2 Masters in Economics, Department of Economics Yazd University
چکیده [English]

In the recent years, increasing demand for water resources and on the other hand, limitation of these resources, led to water shortage became a serious issue in Iran. Nowadays, the demand-side management has considered as a desirable approach to resolving the issue of water shortage. In this context, explaining that how is water consumed in the economic system (as consumers about 95 percent of total water use), can be a valuable aid for policy makers and planners of water sector. Accordingly, the aim of this study is evaluation of virtual water flows between different economic sectors in the Iran, both from domestic and foreign sources. For this purpose, input-output model (table of 2011) is used. The results show that in many sectors of the economy, indirect water use are significantly more than their direct use. Based on these results, if all Iran's economic sectors to satisfy their final demand, consumed an additional cubic meter of water, About 332 m3 of water consumed indirectly in the whole economy that about 75 percent is from domestic sources. Also about 81.4 percent of indirect water use is related to "Agriculture" sector. Since, most volume of virtual water flows in economic sectors are related to their dependence on agriculture sector, recommended to increase water use efficiency in this sector.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Indirect Water Use
  • Intersectoral Water Relationships
  • Input-output Model
  • Economy Sectors